ارزیابی اثرات فلزات سنگین بر محیط زیست

چهارشنبه 19 اردیبهشت 1403

ارزیابی اثرات زیست محیطی به عنوان یک ابزار مهم مدیریتی در مطالعات زیست محیطی و کاهش اثر
پروژه های صنعتی و عمرانی و رعایت اهداف توسعه پایدار است. آلودگی یکی از معضالت زیانباری است
که عمدتاَ در جریان بهره برداری از منابع طبیعی و استفاده از سوخت های فسیلی به محیط زیست وارد
گردیده و این پدیده با صنعتی شدن و نوگرایی جوامع شدت بیشتری یافته استفلزات سنگین می توانند از
طریق پسماند های صنعتی و یا حتی از طریق باران های اسیدی در پی تخریب و شکافتن خاک، وارد جویبار
ها، دریاچه ها، رود ها و آب های زیر زمینی شوند. جیوه، سرب و کادمیم از طریق مصرف سوختهای
فسیلی و یا استفاده از زبالهسوزهای شهری برای دفع زباله .کنند ها هوا را نیز آلوده می از این رو بررسی اثرات
آن ها بر محیط زیست ضروری به نظر می رسد .
روش کار
مطالعه حاضر از نوع مرور سیستماتیک است که به منظور بررسی اثرات فلزات سنگین بر محیط زیست که
در آن مقاالت مرتبط با موضوع از پایگاه های داخلی و خارجی از قبیل Medex Iran، SID و Google
Scholar، Scopus مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج
از 1344 مقاله دریافتی با کلید واژه های وارد شده تعداد 55 مقاله ارتباط موضوعی قویتری با مطالعه داشت
و در تجزیه تحلیل وارد شدند. بسیاری از آبزیان به سبب قرار داشتن در سطح تغذیه ای باال در اکوسیستم،
شاخص های مفیدی برای آلودگی فلزات سنگین هستند و بنابراین جزء اخطارهای اولیه اند.فاضالب های
صنعتی و شهری و پساب های کشاورزی نیز هر کدام حاوی مقادیر متنابهی فلزات سنگین هستند که این
مواد پس از ورود به اکوسیستم های آبی موجب آلودگی و تجمع در بدن موجودات آبزی می شوند. از
این رو موجودات آبزی می توانند به عنوان یک شاخص زیستی در تعیین آلودگی ها باشند .
نتیجه گیری
نتایج نشان می دهد مقادیر باالی فلزات سنگین با اثر بر اندام های خاص آبزیان نظیر کبد و آبشش منجر به
مرگ موجود شده و با حذف آلل ها، کاهش تنوع ژنتیکی را در پی دارند. فلزات سنگین، در غلظت های
بیش از حد به وسیله گیاه جذب می شوند و در متابولیسم و فتوسنتز و رشد و نمو آن اختالل ایجاد می کنند
و میوه های گیاه را کم می کند و کیفیت محصوالت کشاورزی را پائین می آورد. گزارش ها آلودگی
خاک های شهری با فلزات سرب، مس، بور و روی است. فلزات سنگین در محیط های آبی، خاکی و هوا
وارد شده است و غلظت آن رو به افزایش است.بنابراین توجه بیشتر به پروژه های ارزیابی زیست محیطی هر
چه بیشتر نیاز است .